Nanu nanu, uit te spreken als nanoe nanoe, was de groet van Mork, de Alien uit de jaren ’70 van de vorige eeuw, gespeeld door de acteur Robin Williams. Het betekende zoiets als hallo en dag maar weer. Misschien betekende het ook wel helemaal niets. Was het slechts een morkiaanse oerkreet. Nano en Nanu lijken in ieder geval zoveel op elkaar dat ik bij het woord nanotechnologie denk aan ruimtewezens en aan de onsterfelijke Mork.
Ik ben een echte alfa. Ik weet niets van techniek. Maar dan zit er post in de mailbus, van de Consumentenbond nog wel, met berichten over de toepassingen en de veiligheid van nanotechnologie. Als de Consumentenbond zich daarover zorgen maakt, moet ik dat vast ook doen. Dus ik verdiep me in antwoorden op vragen als: wat is nano, wat zijn nanodeeltjes, waarom gebruikt men nanotechnologie en welke toepassingen zijn er.
Het woord nano is afgeleid van het Griekse νανος of het Latijnse nanus, dat dwerg betekent. In Wikipedia wordt vermeld dat het om een 10 tot de macht -9 ste deeltje van het geheel gaat. In concreto betekent het dat in een meter 1 miljard nano-deeltjes zitten. Niet met het blote oog zichtbaar dus, constateer ik enigszins gerustgesteld. Zo klein van omvang kunnen ze vast geen schade van betekenis aanrichten. Er zijn diverse toepassingen van deze techniek, de uitkomst van de onderzoeken die moeten bewijzen dat het echt volkomen veilig is, is kennelijk niet afgewacht.
Er is verf die gevechtsvliegtuigen onzichtbaar maakt voor radar dankzij de nano-deeltjes, krassen in autolak behoren voortaan tot het verleden, waterdruppels kunnen niet meer door de stof van een regenjas zakken dankzij nanokopspijkertjes en de technologie wordt ingezet bij de strijd tegen kanker in de vorm van uiterst precieze medicijndieptebommen .
Het herinnert mij aan een artikel dat ik las op Skepsis.nl. waarin wordt vermeld dat homeopathie kwakzalverij is. Eén van de daarbij aangewende argumenten is dat de hoge potenties die men gebruikt van een stof, na zoveel keer verdunnen, nooit een werkzame stof kan opleveren. Blijkbaar kan dat toch, denk ik, het gaat toch om nanodeeltjes?
Hoe kom ik daar op?
Omdat mijn dochter hardnekkige en pijnlijke oorontstekingen had op jonge leeftijd. Het leverde heel wat slapeloze nachten op voor ouders en kind. Steevast volgde een gescheurd trommelvlies en dagen erna had ze last van een pus-oortje. Ondanks het plaatsen van buisjes, wat in die tijd zo’n beetje de standaardbehandeling was, trad geen verbetering op. Ik ging ten einde raad naar een klassiek homeopaat en kreeg het advies pulsatilla te geven.
Die volgende keer liet niet lang op zich wachten en ik liet voor een doodziek kind met hoge koorts de huisarts komen. Het was 11 uur in de avond. Hij stelde weer een oorontsteking vast, raadde pijnstillers aan en adviseerde de volgende dag op het spreekuur langs te komen. Wij herinnerden ons echter de pulsatilla, vijf korreltjes onder de tong. En toen geschiedde een wonder. Binnen een uur verdween de pijn. De volgende ochtend constateerde de arts stomverbaasd dat er geen spoor van een ontsteking viel te bekennen. O, buitenaards wonder! Nanu-nanu!